Choroby psychiczne u psów i kotów
Choroby psychiczne u psów i kotów
Chociaż wydawać by się mogło, że schorzenia psychiczne są domeną ludzi, to niestety prawda jest zgoła inna. Wraz z wzrostem wiedzy z zakresu biologii i weterynarii, coraz lepiej poznajemy także psychikę zwierząt i okazuje się, że zarówno psy, jak i koty dotykają podobne dolegliwości natury psychicznej. Dlatego właśnie dzisiaj zajmiemy się rozwinięciem tego, mało znanego, ale jakże ważnego tematu dla miłośników czworonogów. Na jakie schorzenia psychiczne może zachorować Twój pies lub kot? Na jakie objawy powinno się zwrócić szczególną uwagę? I, wreszcie, jak leczyć choroby psychiczne u psów i kotów? Na te wszystkie pytania postaramy się odpowiedzieć w tym artykule.
Objawy problemów behawioralnych u psów
Zachowania, które wskazują na zaburzenia psychiczne to zazwyczaj typowe zachowania doprowadzone do ekstremum, jak na przykład nadmierne gonitwy za ogonem lub nadaktywność. Mogą to jednak być także zachowania całkowicie odbiegające od normy, jak chociażby małe zmiany nastroju, nieuzasadniona agresja, lub załatwianie potrzeb fizjologicznych domu w przypadku dorosłego, wychowanego zwierzęcia.
Do najczęstszych tego typu zachowań należą:
- Nadmiernie lizanie,
- Spadek apetytu,
- Nadmierne gonienie za ogonem,
- Letarg,
- Obsesyjne zachowania,
- Nadmierny apetyt,
- Nadmierna senność,
- Nadmierne spacerowanie, niemożność znalezienia sobie miejsca,
- Nieuzasadnione przejawy agresji.
Najczęstsze zaburzenia psychiczne, dotykające psy i koty
Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD)
Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne charakteryzuje się nadmiernym powtarzaniem czynności lub zachowań, które mogą się różnić w zależności od okoliczności. Do najpowszechniejszych objawów tego zaburzenia u psów należą: gonienie za ogonem i nadmierne lizanie u psów i kotów, pogoń za cieniami lub odbiciami i kłapanie na muchy u psów oraz wyrywanie piór u ptaków. Stan ten może również dotyczyć koni, świń i różnych mieszkańców ogrodów zoologicznych. A co z kotami? Należy do nich nadmierne dbanie o czystość skóry, aż do podrażnienia lub odsłonięcia nagiej skóry, przeciąganie się, zawodzenie, objadanie się, ssanie lub żucie tkaniny lub plastiku. Niektóre rasy wydają się być bardziej podatne na syndrom OCD, zwłaszcza syjamskie lub inne rasy azjatyckie.
Jakie są przyczyny wystąpienia zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych u psów i kotów?
Stan ten przypomina ludzkie zaburzenia kompulsywne, np. nadmierne mycie rąk, czy liczenie. Działania są często próbą zmniejszenia lub zapobieżenia stresowi i niepokojowi – mechanizmem radzenia sobie w sytuacjach, które zwierzę postrzega jako stresujące. Inne przyczyny OCD mogą obejmować znudzenie, zamknięcie, sytuacje konfliktowe, dążenie do zwrócenia na siebie uwagi, predyspozycje genetyczne lub nieprawidłowości w funkcjonowaniu neuroprzekaźników. Zachowanie może być również wyuczone poprzez uwalnianie endorfiny lub nagradzanie niewłaściwych zachowań przez opiekuna.
Jak leczyć zaburzenia obsesyjno-kompulsywne u psów i kotów?
W zależności od przyczyny i zwierzęcia, leczenie może obejmować usunięcie przyczyny zachowania, takiej jak stres, znudzenie, stworzenie odpowiedniego otoczenia i rutynowych interakcji z opiekunem lub leczenie farmakologiczne. Leki przeciw-lękowe i serotoninergiczne stosowane u ludzi są również skuteczne w wielu przypadkach tego typu zaburzeń u zwierząt, jednak nie zawsze są one konieczne.
Lęk separacyjny
Lęk separacyjny zaliczany jest do jednej z najczęściej występujących form zaburzeń lękowych, zarówno wśród ludzi, jak i zwierząt. Tego typu zaburzenie to nic innego, jak nadmierna, często obsesyjna i niewspółmierna do sytuacji obawa przed rozstaniem z opiekunem. Lęk separacyjny może dotyczyć wielu różnych zwierząt domowych i hodowlanych, w tym psów, kotów, ptaków, koni, królików i świnek morskich. Do najczęstszych objawów należą lęku separacyjnego nadmierna wokalizacja, niszczenie przedmiotów, załatwianie potrzeb fizjologicznych w nieodpowiednich miejscach, niemożność znalezienia sobie miejsca, próby ucieczki i zaburzenia odżywiania.
Jakie są przyczyny wystąpienia lęku separacyjnego u psów i kotów?
W wielu przypadkach lęk separacyjny nie jest spowodowany faktem rozdzielenia zwierzęcia z opiekunem, a raczej wynikiem braku wcześniejszego przyzwyczajenia do separacji, zmian w rutynie lub innych okoliczności, które powodują, że zwierzę jest bardziej niespokojne lub zestresowane niż zwykle. U psów może to być często spowodowane nadmierną uwagą i przywiązaniem do zwierzęcia bezpośrednio przed separacją i po powrocie właściciela.
Jak leczyć lęk separacyjny u psów i kotów?
Lęk separacyjny przeważnie leczy się poprzez terapię behawioralną, zmniejszając przywiązanie do właściciela, przyzwyczajając zwierzę przebywania bez opiekuna i sygnałów to oznaczających, takich jak podnoszenie kluczy czy zakładanie ubrań, a także ograniczając czułość i uwagę tuż przed opuszczeniem domu. Inną metodą jest nauczenie zwierzęcia nowej reakcji na separację przez serię krótkich odstępów czasu lub poprzez długotrwałe podawanie smakołyków, które pomogą wytworzyć pozytywne skojarzenia związane z pozostawaniem samemu.
Więcej o lęku separacyjnym u psów przeczytasz w naszym innym artykule pod tym linkiem.
Nadmierne lęki i fobie
W naturze, strach przed nieznajomymi lub głośnymi dźwiękami stanowi przystosowanie ewolucyjne niezbędne do ograniczenia ryzyka zranienia lub śmierci. Dla wielu zwierząt domowych, zwłaszcza młodych, początkowy strach przed nowymi bodźcami jest czymś normalnym. Zazwyczaj zwierzęta przyzwyczajają się po wielokrotnym kontakcie z nimi, a reakcje strachu ulegają zmniejszeniu lub wyeliminowaniu, jednak czasami, gdy zwierzę nie może poradzić sobie z emocjami, lęk może urosnąć do rangi fobii, negatywnie wpływając na jakość życia. Każde zwierzę może rozwinąć nadmierny lęk i fobie związane z różnymi rzeczami, takimi jak burze, odkurzacze, odgłosy wystrzałów, trzaskanie drzwiami i głośne dźwięki samochodów. Reakcje na takie bodźce są różne i zależą od okoliczności, ale mogą obejmować chowanie się, ucieczkę, bezczynność, drżenie, ślinienie się, dyszenie, utratę apetytu, agresję i zachowania autodestrukcyjne.
Jakie są przyczyny wystąpienia nadmiernych lęków i fobii u psów i kotów?
Przyczyną powstawania fobii bardzo często bywa nieodpowiednia reakcja właściciela na początkowy lęk zwierzęcia. Na przykład, właściciel pocieszający swojego pupila, gdy ten boi się podczas burzy, nieumyślnie utrwala w nim zachowania lękowe. Innym powodem może być negatywne doświadczenie z bodźcem, który wywołuje lęki i fobie, np. gdy zwierzę, które zostało przypadkowo postrzelone z broni palnej, może kojarzyć wystrzał i inne podobne głośne dźwięki z bólem spowodowanym urazem.
Jak leczyć nadmierne lęki i fobie?
Właściwe leczenie zależy od danego przypadku, ponieważ bodźce wywołujące strach i reakcja zwierzęcia mogą się znacznie od siebie różnić. W większości przypadków leczenie obejmuje odwrażliwianie i przeciwwarunkowanie. W niektórych ciężkich przypadkach fobii konieczne może być zastosowanie leków anksjolitycznych, obniżających poziom stresu, w celu wsparcia programu modyfikacji zachowań.
Reaguj w pierwszych stadiach choroby
Problemy ze zdrowiem emocjonalnym u zwierząt domowych mogą mieć szkodliwy wpływ na jakość życia zwierzęcia i jego opiekuna. Nasze rozumienie zdrowia psychicznego zwierząt i metody jego leczenia są coraz lepsze, a metody leczenia coraz skuteczniejsze. Jeśli zauważysz u swojego zwierzęcia wczesne objawy choroby, takie jak powtarzające się zachowania, fobie, lęki, agresję, niezdolność do nauki oraz nagłe, poważne zmiany w zachowaniu, koniecznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii i oszczędź cierpienia zarówno sobie, jak i swojemu pupilowi.
Na tym kończymy ten może nie najprzyjemniejszy, ale jakże ważny artykuł na naszym blogu. Mamy nadzieję, że dowiedziałeś się z niego czegoś ciekawego. A jeśli wiedzy wciąż Ci mało, to zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej i rzucenia okiem na inne wpisy, dostępne na naszym blogu. Miłej lektury!